"Pas op voor kinderlokkers!" en "Nooit een snoepje aannemen van een vreemde!". Het zijn waarschuwingen die we van onze ouders kregen in onze kinderjaren. We leefden toen in een tijd waarin ouders nog redelijk eenvoudig zicht hadden op de sociale contacten van hun kinderen. Maar die tijden zijn voorbij. Kinderen hebben tegenwoordig veel contacten via diverse Social Media programma's. En dat is voor ouders natuurlijk veel moelijker te volgen. Met wie is jouw kind op zijn/haar telefoontje in contact? En zijn die personen wel te vertrouwen?
Met de term "grooming" wordt hetzelfde bedoeld als "kinderlokken". Het verschil zit 'm in de manier waarop de kinderen worden benaderd. Bij grooming worden kinderen benaderd via social media programma's en chatrooms. Er worden gesprekken aangegaan met die kinderen om het vertrouwen te winnen. Jonge kinderen zijn vaak goed van vertrouwen en trappen erin. Een jong meisje van 13-14 jaar oud denkt dan bijvoorbeeld dat ze "de liefde van haar leven" heeft ontmoet en wordt steeds nieuwsgieriger. Wat ze niet in de gaten heeft is dat die lieve jongen van 14 jaar oud in werkelijkheid een volwassen man met verkeerde bedoelingen is.
Vertrouwen winnen
De gesprekken die een "groomer" aangaat met jonge slachtoffers zijn gericht op het winnen van vertrouwen. In het begin zijn dat oppervlakkige gesprekken over koetjes en kalfjes, welke sport er wordt beoefend, school, vakanties en andere zaken waar kinderen van die leeftijd mee bezig zijn. Intussen zal de "groomer" ook proberen via andere social Media programma's meer te weten te komen over de interesses van het slachtoffer. Deze informatie wordt dan gebruikt tijdens de chat-gesprekken met het slachtoffer. Zo lijkt het dan dat "de liefde van je leven" echt precies dezelfde interesses heeft.
Maar al snel worden de gesprekken persoonlijker en vertrouwelijker en zullen vaker over lichamelijke en seksuele zaken gaan. Slachtoffers worden dan gevraagd om eens een foto op te sturen omdat hij haar graag eens wil zien op een andere foto dan de profielfoto op Social Media. Van het een komt het ander en snel komt de vraag om de webcam aan te zetten. De webcam-gesprekken kunnen ongemerkt worden opgenomen om later als chantagemiddel te gebruiken, zeker als er privé/vertrouwelijke beelden te zien zijn.
Na een tijdje wil ze die jongen best wel eens in het echt ontmoeten en gaat ze in op een voorstel om elkaar ergens te ontmoeten. En wat daar de gevolgen van kunnen zijn laat zich raden.
Goede voorlichting: Begin er vroeg mee!
Ouders hebben niet altijd inzicht in met wie hun kinderen allemaal in contact zijn via Social Media programma’s. Het is dus zaak om zo vroeg mogelijk te beginnen met goede en duidelijke voorlichting van kinderen over de gevaren van het internet. Probeer al op jonge leeftijd (dus direct als ze met hun telefoontjes op Social Media zitten) een “sfeer” te creëren gebaseerd op vertrouwen en met open communicatie. Leer kinderen dat het niet normaal is als vreemden zomaar ineens met je willen chatten.
Kernpunten om met kinderen te bespreken:
- Als je iemand niet kent en hij/zij wil ineens met je gaan chatten op een social media programma moet je daar tegenwoordig echt héél erg mee oppassen. Voeg dus bijvoorbeeld niet zomaar onbekenden toe aan je vriendenlijst op Facebook.
- Geef nooit je adres of telefoonnummer aan iemand op Internet die je niet kent.
- Als je iemand niet kent weet je dus ook nooit zeker of diegene écht is wie hij/zij zegt dat ie is! Vertel kinderen daarom over dergelijke gevaren.
- Als iemand “volhoudt” om met je te willen chatten kun je dat het beste met je ouders of een oudere broer/zus overleggen.
- Wees extra alert als de gesprekken met iemand die je niet persoonlijk kent steeds persoonlijker/vertrouwelijker worden. Bespreek dat met iemand die je echt goed kent en vertrouwt.
- En natuurlijk is het extra vreemd als je door iemand die je niet kent wordt gevraagd om kledingstukken uit te trekken voor de webcam of ergens af te spreken.
- Als je voor het eerst afspreekt met iemand die je op internet hebt leren kennen doe dat dan nooit alleen. Ga dan altijd samen met iemand anders en spreek af op een drukke, openbare locatie.
Een super goed YouTube filmpje (2 minuten) waarin het probleem van grooming nog eens duidelijk wordt uitgelegd is te vinden op:
https://www.youtube.com/watch?v=I6AUVe3_DEo
Belangrijke zaken waar ouders op kunnen letten
Als een kind vaak op social media actief is en je hebt als ouder het idee dat er informatie wordt achtergehouden (scherm wegdraaien) of dat er “stiekum” wordt gedaan kun je de volgende dingen eens onder de aandacht brengen van het kind:
- De privacy-instellingen van je social media programma’s zijn belangrijk. Met die privacy-instellingen kun je ervoor zorgen dat niet iedereen zomaar contact met je kan opnemen. Alleen jouw vrienden kunnen dat dan. Ook zijn je foto’s en berichten dan afgeschermd.
- Als iemand je vraagt om vrienden te worden wees er dan absoluut zeker van dat je diegene ook kent. Als je de persoon niet kent kun ook even checken of de informatie die die persoon geeft wel klopt. Wie zijn zijn/haar vrienden op Social Media? Hoe lang geleden is zijn/haar social media account aangemaakt? Als dat zeer kort geleden is kun je beter voorzichtig zijn.
- Met Google Image search kun je uitvinden of een (profiel)foto vaker voorkomt op Internet. Als je social media accounts ontdekt van verschillende personen met dezelfde foto weet je dat er iets niet klopt.
- Wees voorzichtig met het plaatsen van foto’s (niet alleen van jezelf maar ook van anderen!) op social Media. Het is namelijk erg moeilijk om die foto’s er weer af te krijgen. Zeker als ze door andere personen zijn doorgestuurd. De gevolgen van een “gekke”, “stomme” of “sexy” foto kan nog jarenlang negatieve gevolgen hebben voor de persoon die op die foto staat. In de NPO documentaire serie “Help mijn borsten staan online” worden daar talloze voorbeelden van getoond. Het is echt de moeite waard om die documentaire serie te bekijken.
Tot slot
Er bestaan verschillende hulpinstanties waar kinderen anoniem contact mee kunnen opnemen als ze er even niet meer uitkomen en waar ze hulp en advies kunnen vragen. Voorbeelden hiervan zijn de kindertelefoon en “Helpwanted.nl”. Als je te maken krijgt met grooming is het altijd verstandig om hiervan aangifte te doen bij de politie.
Reactie plaatsen
Reacties